Mówisz Ty, mówię ja – czyli jak porozumiewa się człowiek.
Cały świat porozumiewa się ze sobą, ale tylko ludzie dzięki ewolucji wytworzyli umiejętność posługiwania się mową. Możliwe jest to dzięki mózgowi, który na drodze ewolucji wykształcił obszary, dzięki którym możemy mówić, pisać, czytać ale też rozumieć mowę innych. Mózg jest stosunkowo niedużym narządem, jego waga waha się od 1200 do 1400g, położony jest w czaszce. Otoczony jest oponami, których zadaniem jest ochrona mózgu i zaopatrywanie go w krew, która dostarcza do mózgu tlen i inne substancje konieczne do jego prawidłowego funkcjonowania. Ponieważ mózg musi w bardzo krótkim czasie wykonać niezliczoną ilość czynności potrzebuje dużo energii i jest bardzo wrażliwy na niedobory składników odżywczych. Nawet krótkotrwałe niedotlenienie może być przyczyną nieodwracalnych uszkodzeń tkanki mózgowej.
Zadania mózgu w procesie mowy.
Mózg podzielony jest na dwie półkule, z których każda związana jest z pewnymi, przypisanymi jej funkcjami. Prawa półkula kieruje lewą połową ciała, a lewa – prawą połową ciała i właśnie lewa półkula uważana jest za tzw. językową, dzięki niej mówimy.
Mózg jest także podzielony na tzw.płaty (czołowe, skroniowe, ciemieniowe i potyliczne). Każdy z płatów jest związany z pewnymi funkcjami mózgu, np. w płacie czołowym są okolice związane z ruchem (dzięki nim potrafimy, np. ruszać ustami przy mówieniu), płaty skroniowe związane są z odbieraniem dźwięków (dzięki nim rozumiemy co się do nas mówi), płaty ciemieniowe to głównie poczucie przestrzeni , a potyliczne -odbiór wrażeń wzrokowych.
Ośrodki mowy.
W okolicy czołowej zlokalizowany jest tzw. ruchowy ośrodek mowy (Broca), dzięki któremu jesteśmy w stanie „produkować” wypowiedź – wypowiadać słowa, zdania, rozmawiać, itp. Natomiast w okolicy skroniowej jest tzw. czuciowy ośrodek mowy (Wernickego), bezpośrednio związany z odbieraniem i rozumieniem mowy. Dzięki niemu wiemy co znaczą poszczególne słowa, zdania, rozumiemy kierowane do nas prośby, pytania, itp.
Zaburzenia funkcji mózgu.
Jakkolwiek każda z półkul mózgowych czy każdy z płatów ma przypisane pewne funkcje, to działanie naszego organizmu jest ściśle uwarunkowane od prawidłowej pracy wszystkich struktur. Dzięki bardzo szybkiemu przekazywaniu informacji pomiędzy wszystkimi obszarami mózgu potrafimy sprawnie chodzić, śpiewać, czytać, mówić … czasami jednak dochodzi do zaburzenia tych funkcji kiedy od lekarza słyszymy:
„To był udar…”
Może zainteresuje Cię również artykuł: Praksja a uszkodzenia mózgu